Pouwels Jacobsz Verspeck (de Loose)

Aantekeningen:

Bouwman, Geboren circa 1581 te Hof van Delft (Delfgauw), overleden te Ruyven voor 19 september 1662 want op die datum passeert notaris Gerard van der wsel een akte (NA. Not. Arch. inv. 1944, nr. 10) ten huize van Jaeggen Aryens, weduwe van zaliger Pouwels Jacobse Verspeck [bron 37]. Schout van Ruyven (1657-1662), volger van de Zuidpolder onder Delfgauw (1617). De heerlijkheid Ruyven lag ten zuiden van Delfgauw. Nu loopt de A13 er langs en ligt er een recreatiegebied. Vijf geslachten lang bleven nakomelingen van Pouwel Jacobs Verspeck het beroep van bouwman uitoefenen aan de Zuideindseweg te Ruyven. Ruyven behoorde later tot de gemeente Vrijenban en misschien zelfs (tijdelijk( bij de gemeente Hof van Delft. Pouwel Jacobs was de laatste van zijn geslacht die het schoutambt volledig bekleedde. In de loop van ed 17e eeuw werd daarvoor voortaan een jurist aangezocht. Voor Ruyven werden dat Delftse notarissen. Uit de bron: ORA Pijnacker inv.119 blijkt dat Pouwel Jacobsz op 17 januari 1640 van de erfgenamen van Cornelis Leendertsz van der Hooff en Maritgen Arijensdr een stuk land koopt gelegen besuijderkerck in Pijnacker [9036. f 127]. Hij verkoopt dit stuk land op 11 maart 1644 [9127 f 218v] weer door aan Heijnrich Marcelisz van Goch, plateelbakker binnen Delft. [bron 37] Op 5 oktober 1645 maken zij hun testament (NA. Not. Arch. inv. 1921 nr. 18). Van hun kinderen worden daarin genoemd Cornelis, Jan, en Corstiaen. Zij worden in geval van overlijden benoemd tot voogden van de niet nader genoemde onmondige kinderen. Blijkens dit testament hebben de getrouwde kinderen elk ƒ 600,- meegekregen. Dit zullen de dan nog onmondige kinderen ter zijner tijd ook moeten krijgen. Indien een der testateurs komt te overlijden zal de langstlevende bij hertrouwen alsnog aan de gehuwde kinderen ƒ 200,- moeten uitkeren en aan de ongehuwde dus ƒ 800,-. Alle kinderen van hem zijn bekend, de volgorde niet. In een akte NA. Not.Arch inv. 1633 betreffende zijn schoonzoon Jacob Arentsz. Oostermeer wordt Jacob Pouwels Verspeck Schout van Ruyven genoemd.

Pouwels is getrouwd met Jaapgen Ariensdr van Overgauw op 24 dec 1600 (religious) in Delft. Jaapgen (dochter van Adriaen Harmansz van Overgauw en Geertgen Jacobsdr de Loose) is gestorven in sep 1669 in Delfgauw. [Gezinsblad] [Familiestamboom]

1. Lijsbeth Pouwelsdr Verspeck is gedoopt op 22 mrt 1622 in Delft; is gestorven op 1 dec 1658 in Hof van Delft.

Aantekeningen:

Bouwman,waert en gezworene van de Hof van Delft (1588-1616), geboren circa 1546 (conclusie uit tekst rouwbord) te Rijswijk, overleden op 18 december 1628 te Hof van Delft, begraven te Rijswijk. Jacob Pouwels was Katholiek en is later protestant geworden. In de Oude Kerk in Rijswijk hangt een, in 1628 aan deze kerk geschonken, rouwbord. Daarop staat de levensgeschiedenis van Jacob Pouwelszn de Loose in rijm beschreven. Volgens dit rouwbord had hij: 8 kinderen, waarvan 1 overleden; 57 kleinkinderen waarvan er 18 overleden waren en 2 achterkleinkinderen. Hij wordt ook "De Loose" genoemd en compareert ook als zodanig in diverse akten, hij is zelfs onder die naam begraven.

In Morgentalen 1587 komt hij voor als Jacob Pouwelsz Loose met 17 mergen in de Noordpolder van Delfgauw [Archief Noordpolder inv. 68 Hoogheemraadschap Delfland, bewerking van der Hoeven]. Sommige van zijn nakomelingen hebben die (bij)naam afwisselend en in sommige gevallen zelfs constant als familienaam gebruikt. Op 23 januari 1621 maakt het echtpaar een testament (NA. Not. Arch. inv. 1634 nr. 102) waarin zij vermaken "uit sonderlinge affectie en liefde tot ´t kint van Pouwel Jacobsz. genaemt Jacob Pouwelsz. de somma van 25 gulden van XL grooten". Tot voogd gesteld en beheerder, tot het kind 25 jaar is, de vader Pouwels Jacobsz. Op 29 december 1626 vermaakt het echtpaar eenzelfde legaat (NA. Not. Arch. inv. 1634 nr. 5) aan het kind van Neeltje Jacobs, genaemd Cornelis Aryensz. Tot voogden worden gesteld de zonen van de testateurs Pouwels Jacobsz. en Dirck Jacobsz.. In deze akte wordt van Jacob Pouwels de Loose gesteld dat hij "sieckelick van lighame" is.

Jacob is getrouwd met N.n.. [Gezinsblad] [Familiestamboom]

Aantekeningen:

Bouwman te Rijswijk (Ockenburg), geboren circa 1510 te Rijswijk, overleden 1569 te Rijswijk. [klik hier voor volledige tekst] Hij is één van de weinigen die geen enkel openbaar ambt bekleed heeft.

In het kohier van de verkopingen van de tienden, over de jaren 1561 tot 1580, komt hij, tot aan zijn overlijden, regelmatig voor. In 1562 koopt hij zelfs het gewas van de boomgaarden van de Heer van Rijswijk, voor de, voor die tijd, aanzienlijke som van 70 pond. Hij heeft een woonhuis en 7 morgen land [oude oppervlaktes] van zichzelf, daarnaast pacht hij een bescheiden oppervlakte van 10 morgen, waarboven in 1558 en 1562 nog 1½ morgen teelland.

Op 22 januari 1564 koopt hij de kinderen uit zijn eerste huwelijk uit, de oudste drie zijn dan mondig. In die akte neemt hij op zich, de ongehuwde kinderen te eten en te drinken te geven, te kleden en te schoeien, "die meijskens te leeren naijen ende school te gaan als dat behoore nae sijne staat; des gelijkcs de knechtgens meede te leeren lesen ende scrijven"

Dit alles geeft een aanduiding van het aanzien van de familie. Aan het onderhoud en de opvoeding zal hij 300 pond ten koste leggen. Bovendien zal hij, als de kinderen "tot haeren mondigen staet" gekomen zijn, voor de jongens 20 en voor de meisjes 18 jaar, aan elk 24 pond uitkeren. Als ze echter van huys gaan en trouwen zal hij elk nog eens 18 Karolus Guldens betalen "tot haeren bruytstuk".

Verder is er nog de curieuze bepaling opgenomen, dat zo enig van de kinderen "sieck ofte cranck" worden, zowel die buitenshuis dienen, als die nog binnenshuis zijn, recht zullen hebben op "de cost en een bedde binnen 's vaeders huys".

Tenslotte is er nog bepaald, dat Paulus gehouden is eenmaal per jaar een "jaargetyt" te houden voor de ziele van Aryaentje Dircxdr. zaliger, hij zal al zijn kinderen dan "een eerlicke maeltyt" geven, met een tonne biers van twee gulden daarby "uuyt te drincken tot opten bodem toe".

Pouwe is getrouwd met Aryaentje Dircxdr. Aryaentje is geboren circa 1520; is gestorven op 22 jan 1554 in Rijswijk. [Gezinsblad] [Familiestamboom]

Aantekeningen:

Aangezien de geboorte van zijn zoons Cornelis en Pouwels rond 1510 moet liggen, al in 1544 komt Cornelis als zelfstandige voor in het kohier van de 10-de penning, zal hij voor 1490 geboren zijn. In 1527 en 1528 wordt hij genoemd als kerkmeester te Rijswijk.

Claes is getrouwd met N.n.. [Gezinsblad] [Familiestamboom]

Willem is getrouwd met Neeltjen N.n.. [Gezinsblad] [Familiestamboom]